تاکنون هزاران زبان برنامه نویسی برای کاربردهای مختلف ایجاد شده است و هر ساله بر تعداد آن‌ها اضافه می‌شود. اما تنها تعداد اندکی از آن‌ها کاربردهای گسترده‌ای دارند. انواع زبان های برنامه نویسی را در این مقاله خواهید شناخت. اگر در ابتدای راه یادگیری برنامه نویسی باشید، ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که کدام زبان برنامه نویسی برای یادگیری بهتر است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که نمی‌توان تعیین کرد که کدام یک از زبان‌های برنامه نویسی، خوب یا بد هستند و شما می‌بایست با توجه به علاقه‌ خود و با تعیین مسیر، زبان برنامه نویسی مناسب برای یادگیری را انتخاب کنید.

انواع زبان های برنامه نویسی

زبان‌ های برنامه‌ نویسی را می‌توان از لحاظ‌ های متفاوتی و با عنوان‌های مختلفی دسته بندی کرد. ساده‌ترین دسته‌ بندی برای آنها زبان‌های بک‌اند (backend) و فرانت‌اند (frontend) که جلوتر در مورد آن‌ها توضیح می‌دهیم. زبان‌ها از نظر فضایی که در آن استفاده می‌شوند، تصویری بودن یا چاپی و… هم نیز دسته‌ بندی می‌شوند.

زبان ‌برنامه نویسی ویندوز

این نوع از زبان برنامه‌نویسی مخصوص ویندوز است و برنامه‌های که با این دسته از زبان‌ها نوشته می‌شوند فقط در سیستم عامل ویندوز اجرا می‌شوند. البته می‌توان جداگانه با آن زبان‌ها برای اندروید هم برنامه‌ بنویسیم اما نمی‌توان برنامه‌ای که مثلا برای اندروید نوشتیم را روی سیستم عامل ویندوز اجرا کنیم. زبان‌هایی مثل c++ ،php ،pyton و … در این دسته‌بندی جای می‌گیرند.

زبان‌های اعلانی و دستوری

برنامه نویسی اعلانی : برنامه نویسی اعلانی یک پارادایم برنامه نویسی است، که در آن توسعه‌ دهندگان، فقط به خروجی برنامه اهمیت می‌دهند. برنامه‌ نویسانی که از این زبان استفاده می‌کنند برای کدنویسی زحمت زیادی نمی‌کشند،‌ بلکه فقط روی دریافت پاسخ‌هایی که انتظار دارند، تمرکز می‌کنند.

برنامه نویسی دستوری : برنامه نویسی دستوری یک پارادایم دیگر از برنامه‌نویسی دیگر است که در آن مرحله به مرحله برای رسیدن به هدف و نتیجه خاص توجه می‌کند. در این روش هم خروجی مهم است اما روند کار نیز به اندازه آن مهم است.
برای اطلاعات بیشتر از این نوع پارادایم ها مقاله زبان‌ های برنامه‌ نویسی اعلانی و دستوری را مطالعه کنید.

زبان برنامه نویسی تصویری

این نوع از زبان برنامه نویسی نیاز به نوشتن کد ندارد و همه‌ی کدها از قبل آماده است و نیازی به بازنویسی ندارد. این نوع زبان بیشتر برای کودکان قابل استفاده است تا هم با برنامه نویسی آشنا شوند هم بتوانند راحت‌تر با این علم آشنا شوند.

معرفی چند زبان کاربردی و معروف

زبان برنامه نویسی سی پلاس پلاس (++c) : همان زبان برنامه نویسی C است. وجود دو علامت به اضافه در ادامه حرف C در نام این زبان به افزوده شدن قابلیت عملگر افزایشی در آن اشاره دارد. زبان برنامه نویسی ++C برای انتقال ویژگی‌های زبان های برنامه نویسی قدیمی به پلتفرم‌های سریع‌تر و قدرتمندتر جدید به وجود آمده است. زبان C++ ساختاری شی گرا دارد و در پروژه‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. ساختار شی‌گرا اجازه می‌دهد تا چندین بار از کد استفاده شود.‌

زبان برنامه نویسی پی اچ پی (php) : این زبان رایگان است و در توسعه‌ی محبوب‌ترین سایت ساز دنیا یعنی وردپرس، استفاده شده است. php زبانی ساده است و برای یادگیری مبتدیان مناسب است. شما می‌توانید در زمانی کوتاهی بر مفاهیم اصلی این زبان مسلط شده و به بازار کار وارد شوید. زبان php سرعت بالاتری نسبت به سایر زبان‌های اسکریپت نویسی مانند asp.net و jsp دارد و به دلیل جامعه‌ی‌ جهانی پشتیبانی گسترده، یافتن مستندات و عیب یابی آن بسیار آسان است.

زبان ‌برنامه نویسی پایتون (python) : پایتون یک زبان زیبا، ساده، متن باز، شی گرا و در عین حال قدرتمند است. پایتون به طور نسبی زبان جدیدی است. این زبان جامعه و پشتیبانی بسیار فعالی دارد و هر زمان هنگام کدنویسی به مشکل برخورد کنید به راحتی می‌توانید راه حل آن را با کمی جست و جو در اینترنت و یا پرسش سوال خود در انجمن‌ها پیدا کنید.

زبان ‌برنامه نویسی جاوا (java) : جاوا زبان برنامه نویسی بسیار کاربردی پیشرو و همه منظوره است. این زبان برنامه نویسی در سال ۱۳۷۰ هجری شمسی (۱۹۹۱ میلادی) توسط «Sun Microsystems» ارائه شده است. ساختار نوشتاری برنامه نویسی جاوا شبیه به برنامه نویسی C و ++C است، یکی از تفاوت‌های این زبان با آن‌ها داشتن آکولاد برای بسته شدن و نقطه ویرگول (Semicolon) برای دستورات پایانی به حساب می‌آید. زبان جاوا به عنوان یک گام بزرگ رو به جلو برای توسعه دهندگان برنامه‌ها مورد استقبال قرار گرفت. این زبان یکی از انواع زبان های برنامه نویسی اصلی و پایه برای سیستم عامل اندروید گوگل به شمار می‌رود.

زبان برنامه نویسی اسکرچ (scratch) : اسکرچ یک زبان برنامه نویسی برای کودکان است. این زبان بلاکی است؛ یعنی کدهای آن آماده و نوشته شده است و کودکان فقط باید آنها را در کنار هم بچینند. یکی از قابلیت‌‌‌های مفید این زبان پشتیبانی از زبان فارسی است تا کودکانی که زبان انگلیسی بلد نیستند هم بتوانند از آن استفاده کنند. برای اطلاعات بیشتر از این زبان می‌توانید مقاله زبان برنامه نویسی اسکرچ چیست را مطالعه فرمایید.

سخن پایانی

زبان‌های برنامه نویسی خیلی وسیع‌تر و گسترده‌تر از آن هستند که بتوان ‌آنها را در یک مقاله جا داد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی برنامه‌ نویسی هم پیشرفت می‌کند و روز به‌ روز کاربردی‌تر و سخت‌تر می‌شود. در این بین کسی می‌تواند برنده باشد و خودش را با دنیای امروز وفق دهد که آن را بلد باشد و بتواند از آن به درستی استفاده کند. شما هم اگر می‌خواهید از همین الان شروع کنید و برای آینده خود برنامه‌ریزی کنید می‌توانید به پلتفرم بی‌کد سر بزنید و برنامه‌ نویسی را آغاز کنید.

سوالات متداول:

زبان برنامه نویسی چیست؟

همان گونه که انسان ها به زبان های مختلفی صحبت می‌کنند، کامپیوتر نیز انواع زبان های برنامه نویسی را دارد و توسعه دهنده با زبان های مختلفی با توجه به نیاز خود با کامپیوتر ارتباط می‌گیرد.